Main menu

Za pacijente

Enteralna prehrana

 
Enteralna prehrana jest unos hrane i/ili komercijalnih nutritivnih otopina u želudac, 
 
dvanaesnik ili jejunum, i to najčešće pomoću hranidbenih sondi. Na evropskom 
 
tržištu postoji oko 150 enteralnih pripravaka, a na listi Hrvatskog zavoda za 
 
zdravstveno osiguranje je njih 19. Enteralni pripravci klasificiraju se prema raznim 
 
kriterijima, a najčešće prema kemijskom sastavu pripravaka, dakle količini i vrsti 
 
prisutnih molekula i supstrata. Pripravci koji sadrže veći broj molekula, te koje sadrže 
 
tvari manje molekularne mase, imaju veću osmolarnost pa češće uzrokuju neželjene 
 
nuspojave kao što je osmotski proljev.
 

Domaći pripravci za enteralnu prehranu

 
Pripravci iz “kućne radinosti” su prirodna hrana samljevena u mikseru, koja se koristi 
 
kao enteralna hrana. Nedostatak ovih domaćih pripravaka je u tome što im se ne 
 
može točno odrediti vrsta i količina pojedinih sastojaka, češće su izloženi bakterijskoj 
 
kontaminaciji, češće uzrokuju grčeve i proljeve, a ponekad ih je teško primjenjivati 
 
kroz hranidbene sonde (sonde manjeg promjera češće se začepe).
 

Polimerni pripravci

 
Sadrže dušik u obliku intaktnih proteina, ugljikohidrate u obliku polimera glukoze, 
 
a lipide kao dugolančane trigliceride ili kombinaciju dugolančanih i srednjolančanih 
 
triglicerida. Također sadrže standardizirane količine minerala, oligoelemenata i 
 
vitamina. Ne sadrže laktozu i gluten. Osmolarnost polimernih pripravaka je oko 300 
 
mOsmol/l, većinom imaju kalorijsku vrijednost od 1 kcal/ml,te koncentraciju dušika 5-
 
7 g/1000 ml, no ima i onih s većom kalorijskom vrijednošću i većim udjelom dušika. 
 
Polimerni pripraci imaju niži postotak nuspojava od domaćih pripravaka, pacijenti ih 
 
dobro podnose, proizvode se u različitim okusima tako da su pogodne i za unos na 
 
usta, a cijena im se kreće od jednog do dva eura po bočici.
 

Oligomerni ili semielementarni pripravci

 
Sadrže proteine u hidroliziranom obliku (di- i tripeptidi, dulji peptidi i slobodne 
 
aminokiseline), ugljikohidrate u obliku parcijalno hidroliziranih maltodekstrina škroba, 
 
jednostavnih šećera, polimera glukoze ili škroba, te masti u obliku dugolančanih 
 
triglicerida ili pak kombinacija dugolančanih i srednjolančanih triglicerida. Udio masti 
 
kao energenta u ovim je pripravcima 5-20% svih unesenih kalorija. Oligomerni 
 
pripravci također sadrže minerale, vitamine i oligoelemente, a ne sadrže gluten i 
 
laktozu.
 
Oligomerni pripravci znatno su skuplji od polimernih, iako nisu značajno bolji od 
 
njih. Indicirani su kod pacijenata s alergijama na hranu, kod maldigestije, egzokrine 
 
pankreatične insuficijencije, sindroma kratkog crijeva, upalnih bolesti crijeva i 
 
intestinalnih fistula.
 

Monomerni ili elementarni pripravci

 
Sadrže aminokiseline, monosaharide, disaharide, minimalne količine masti 
 
(srednjolančani trigliceridi i esencijalne masne kiseline) koje čine manje od 3% 
 
kalorijskog udjela, te neznatne količine natrija i kalija. Teoretski za resorpciju 
 
elementarnih pripravaka nisu potrebni probavni enzimi, što bi ih činilo idealnom 
 
hranom u teškim malapsorpcijama, sindromu kratkog crijeva, kroničnom pankreatitisu 
 
i drugim sličnim stanjima. Zbog slobodnih aminokiselina su veoma neukusni. Često 
 
uzrokuju nuspojave, prvenstveno proljev zbog hiperosmolarnosti (500-900 mOsmol/
 
l), te stoga čak do 40% pacijenata prekida uzimanje ovih pripravaka.
 

Modularni pripravci ili enteralni pripravci

 
Pripremaju u bolnicama miješanjem zasebnih otopina makronutrijenata u željenim 
 
omjerima kako bi se zadovoljile posebne nutritivne potrebe. Takve posebne potrebe 
 
javljaju se kod disfunkcije organa, potrebe smanjenog unosa tekućine, dijabetesa 
 
melitusa, zatajenja pojedinih organa (bubrega, pluća, jetre, srca), te poremećaja 
 
razina elektrolita.
 

Specijalni pripravci

 
To su polimerni pripravci navodno prilagođeni potrebama u posebnim patološkim 
 
stanjima kao što su nasljedni metabolički poremećaji ili disfunkcije pojedinih organa, 
 
poput portalne encefalopatije, akutne i kronične bubrežne insuficijencije, kronične 
 
opstruktivne bolesti pluća i intolerancije glukoze. Međutim, nema jasnih znanstvenih 
 
dokaza koji bi opravdali široku primjenu ovih pripravaka.
 
Izvor: 
 
Enteralna prehrana u kliničkoj praksi i primjena kod anoreksije nervoze
sunnyleonesexvideo
 

<